عجایب هفت‌گانه مهندسی جهان
دوشنبه, ۱۹ تیر ۱۳۹۶، ۰۹:۵۲ ب.ظ
عجایب هفت‌گانه مهندسی جهان
مرضیه/
جهانبانیاز ابتدا تاکنون درباره عجایب جهان، از سازه‌هایی هم‌چون باغ‌های معلق بابل و اهرام مصر نام برده می‌شد. اما از آن‌جا که از این عجایب چیزی به جز ویرانه باقی نمانده، گروه‌هایی درصدد برآمدند تا فهرست جدیدی از عجایب هفت‌گانه را ارایه دهند. یکی از این گروه‌ها، انجمن مهندسان عمران امریکاست که سال ۱۸۵۲ تاسیس شد و سال ۱۹۹۴ فهرستی از عجایب هفت‌گانه علم مهندسی را ارایه داد؛ پروژه‌هایی که غیرممکنِ زمان خود را ممکن کردند و علم مهندسی را یک گام به پیش راندند.
۱۴۷ منزل را در۵۰ ثانیه بروید
برج مخابراتی سی ان در تورنتوی کانادا، یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های مهندسی زمانِ ما و جاذبه‌یی توریستی است. نام برج برگرفته از حروف اول «Canadian National» است که به معنیِ برج ملی کاناداست.
زمانی که کانادا سال ۱۹۷۳ در دوران شکوفایی اقتصادی به‌سر می‌برد، این برج ساخته شد تا نماد شکوفایی و سمبول این کشور باشد.
این برج با ارتفاع ۵۵۳ متر در زمان خود بلندترین برج بود و اکنون چهارمین برج بلند جهان است. در روزهای آفتابی از بالاترین طبقه [منزل] تا فاصله ۱۶۰ کیلومتری قابل مشاهده است که آبشار نیاگارا نیز در همین حدفاصل قرار دارد. در ضمن می‌توان به دید ۳۶۰ درجه‌یی از شهر هم رسید با طبقه‌یی که هر ۷۲ دقیقه یک‌بار به دور خود می‌چرخد.
آسانسور کاملاً شیشه‌یی سی ان که اولین در نوع خود است، با سرعت ۲۲ کیلومتر در ساعت حرکت می‌کند و ۱۴۷ طبقه را در ۵۸ ثانیه طی می‌کند. این برج همچنین طبقه‌یی شیشه‌یی دارد که مقاومت کفِ آن پنج برابر مقاومت کف‌های عادی است.
این برج در برابر زلزله ۲/۷ ریشتری در سال ۱۹۹۵ مقاومت کرده و تخمین زده شده که در برابر زلزله ۵/۸ ریشتری هم مقاومت خواهد کرد.
طولانی‌ترین راه آبی جهان
تونل «مانش» با طول ۵۲ کیلومتر، طولانی‌ترین تونل زیرزمینی است که ۳۹ کیلومتر آن از زیر دریا در عمق ۴۰ متری می‌گذرد و فولکستون انگلستان را در عرض ۳۰ دقیقه به بندر ادوکاله فرانسه وصل می‌کند؛ به این ترتیب سفر زمینی از لندن به پاریس یا بالعکس، فقط سه ساعت طول می‌کشد. حفر تونل از سال ۱۸۸۰ آغاز شد، ولی به دلیل مواجهه با مشکلات فراوان، ادامه پروژه منتفی شد؛ سپس سال ۱۹۸۶ با گسترش نوآوری‌هایی در علم مهندسی، انگلستان و فرانسه سر برنامه‌یی برای ساخت تونل توافق کردند. خطر بزرگ در حین حفر تونل، جاری شدن آب دریا با فشار به داخل تونل در قسمت‌هایی بود که خاک سستی داشت که با راهکارهایی از وقوع چنین خطری جلوگیری شد. پس از هفت سال در سال ۱۹۹۴ بزرگ‌ترین پروژه ساختمانی اروپا افتتاح شد و اکنون سریع‌ترین و ارزان‌ترین مسیر برای انتقال کالا و سفر انسان بین انگلستان و فرانسه از طریق این تونل است.
شاهکاری در سدسازی
سد ایتایپو دومین سد بزرگ هیدرولیکی جهان است و روی رود پارانا در مرز پاراگوای و برازیل احداث شده است. این سد که با ارتفاع ۱۹۶ متر و ۹۲/۷ کیلومتر طول، توانایی ذخیره‌سازی ۲۹ میلیارد تن آب را دارد، سال ۱۹۶۷ کمیسیونی متشکل از محققان برازیلی و پاراگوایی تشکیل شد تا برای گسترش رود پارانا و زدن سد مناسبی بر این رود، تحقیقاتی انجام دهند. سه سال طول کشید تا دو کیلومتر طول رود را بیشتر کردند، ۹۱ متر عمق و ۱۲۲ متر عرض آن را و ۵۰ میلیون تن خاک برداشته شد.
مهندسان ترجیح دادند که از تکنولوژی گرانش کاذب در سدسازی استفاده کنند، چرا که ۳۵ درصد کم‌تر نیاز به بتون دارند، ولی در عین حال توانایی تحمل آب با چنین حجم بالایی را دارد.
حجم مواد مصرفی برای ساخت این سد چشم‌گیر است، چرا که استیل و آهن مورد نیاز برای ساخت این سد برابر با استیل و آهن مورد نیاز برای ساخت ۳۸۰ برج ایفل بود و ۱۵ برابر تونل مانش نیاز به بتون داشت. سد ایتایپو با داشتن ۲۰ ژنراتور و تولید ۱۴هزار مگاوات برق در ثانیه، ۲۵ درصد از برق مورد نیاز برازیل و ۷۸ درصد برق مورد نیاز پاراگوایی را تامین می‌کند و رکورد تولید برق را در سال ۲۰۰۰ از طریق تولید ۴/۹۳ میلیارد کیلووات در ساعت شکسته است.
۳۰ سال تلاش برای یک سد
سیل سال ۱۹۵۳ در سواحل زیلند در جنوب غربی هالند، ویرانی‌ها و خسارت بسیاری به بار آورد. بنابراین کمیسیونی تحقیقاتی تشکیل شد که در پی راهکاری برای جلوگیری از وقوع دوباره چنین فاجعه‌یی در آینده باشد. ۳۰ سال زمان برد تا تحقیقات کامل شود و تکنولوژی لازم برای ساخت سدی محافظتی فراهم و ساخت پروژه دلتاورکز کامل شد. سد دلتاوُرکز مجموعه‌یی از چند پل، سد و اسلایدهای فلزی ۳۰۰ تنی است که همزمان با هم کار کرده و از شهر در برابر توفان‌های دریایی محافظت می‌کنند. این سد دفاعی سه کیلومتری از ۶۵ ستون ۳۸ متری که بین هر کدام اسلایدهای آهنی ۳۰۰ تنی متحرک وجود دارد، تشکیل شده است. هنگامی که دریا توفانی شود، تنها یک ساعت زمان می‌برد تا اسلایدها بسته شوند و از منطقه در برابر سیل و توفان محافظت کنند. در آب و هوای عادی به دلایل اقتصادی و زیست‌محیطی دریچه‌ها باز می‌شوند تا کشتیرانی و ماهیگیری کشور با مشکلی مواجه نشود و همین‌طور اکوسیستم منطقه دچار تغییر خاصی نشود.
نماد شهر همیشه بیدار
برج امپایر استیت، ۱۰۲ طبقه‌یی تجاری در محله منهتن در نیویارک امریکا که هزار اداره و ۲۱ هزار کارمند را در خود جای داده است، یکی از معروف ترین نمادهای کلان‌شهر نیویارک است.
سال ۱۹۳۱ میلادی که این بنا ساخته شد، تمام رکوردهای زمان خود را شکست و معروف به هشتمین شگفتی پس از عجایب هفت‌گانه شد. در حالی که هنوز تکنالوژی ساخت آسمان‌خراش‌ها ابتدایی بود، سازنده‌گان امپایر استیت توانستند این بنای ۱۰۲ طبقه‌یی را در طول یک سال و ۴۵ روز با ۶۴ آسانسور بسازند. این ساختمان ۳۸۱ متری توانست رکورد بلندترین سازه جهان را تا ۴۰ سال بعد، از آن خود کند. امپایر استیت اولین آسمان‌خراش با بُعد عمودی عظیم است.
شاهراهی از مهندسان
کانال پاناما یک آبراه غیرطبیعی است که در کشور پاناما به‌وجود آمده و اقیانوس آرام را به اقیانوس اطلس وصل می‌کند.
این آبراه ۸۲ کیلومتری که در جریان یکی از بزرگ‌ترین و دشوارترین پروژه‌های مهندسی در جهان ایجاد شده است، یکی از مهم‌ترین آبراه‌های جهان است. در شرایطی که راه معمولی کشتیرانی میان شهرهای نیویارک و سانفرانسیسکو ۲۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر مسافت دارد، عبور از آبراه پاناما این مسافت را به ۹۵۰۰ کیلومتر کاهش می‌دهد.
ایده اولیه ایجاد یک آبراه در کشور پاناما به قرن ۱۶ بازمی‌گردد و اولین تلاش برای ایجاد این آبراه به سال ۱۸۸۰ و به رهبری فرانسوی‌ها مربوط می‌شود. پس از شکست این پروژه که به کشته شدن ۲۱ هزار و ۹۰۰ کارگر انجامید، پروژه نهایی توسط امریکایی‌ها ادامه یافت و حدود سال ۱۹۰۰ به انجام رسید تا سرانجام آبراه در سال ۱۹۱۴ برای استفاده باز شد.
در گذشته کشتی‌ها برای عبور از اقیانوس آرام به اقیانوس اطلس مجبور بودند امریکای جنوبی را دور بزنند، اما پس از ایجاد این کانال به‌طور مستقیم از اروپا به امریکا و از آن‌جا به آسیای شرقی می‌روند.
تماشایی‌ترین پل جهان
گلدن گیت، نماد شهر سانفرانسیسکو، پل معلقی است که این شهر را به شمال ایالت کالیفرنیا وصل می‌کند. این پل سال ۱۹۳۷ گشایش یافت و تا سال ۱۹۶۴ طولانی‌ترین پل معلق جهان به شمار می‌رفت.
گلدن گیت ۶۷ متر بالاتر از سطح آب قرار دارد و از شش مسیر مخصوص تردد وسایل نقلیه و دو مسیر محل عبور عابران پیاده در هر دو طرف تشکیل شده است. هرکدام از دو برجی که در طول این پل ساخته شده، ۲۲۷ متر ارتفاع دارد. رنگ این پل نارنجی متمایل به قرمز، معروف به نارنجی بین‌المللی است. این رنگ برای هماهنگی این پل با محیط اطراف خود و جلوه بیشتر آن در مه و غبار همیشه‌گی این منطقه انتخاب شده است. سال ۲۰۰۱ انجمن مهندسان عمران امریکا سه بنا را با نام «بناهای هزاره» معرفی کردند؛ این بناها عبارت بودند از کانال پاناما، ساختمان امپایر استیت و پل گلدن گیت.
پلی که از زمان ساختش تاکنون آسیبی ندیده و در برابر اختلاف دمای شدید، عبور وسایل نقلیه سنگین و زلزله ۳/۸ ریشتری مقاومت کرده، ابتکار مهندس مشهور، جوزف استراس بود که پیش از این، طراحیِ ۴۰۰ پل متحرک را بر عهده داشت
امیر توحیدی